ชีววิทยา เล่ม 3
วันอังคารที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2557
การสืบพันธุ์ของพืชเเบบไม่อาศัยเพศ
ของพืชดอกและการขยายพันธุ์พืช
วิธีการสืบพันธุ์ของพืชเเบบไม่อาศัยเพศ
การสืบพันธุ์ของพืชเเบบไม่อาศัยเพศ
เป็น การขยายพันธุ์ของพืชให้มีจำนวนมากขึ้นโดยไม่ต้องอาศัยอก แต่อาศัยส่วนต่าง ๆของพืชแทน เช่น ลำต้น กิ่ง ใบ ตา และราก การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศของพืชแบบนี้สามารถเกิดขึ้นได้เองตามธรรมชาติ เช่นการแตกต้นใหม่จากใบของต้น คว่ำตายหงายเป็น ต้นเศรษฐีพันล้าน ต้นโคมญี่ปุ่น การแตกหน่อ ของต้นกล้วย ตะไคร้ อ้อย เป็นต้น และวิธีที่ต้องอาศัยมนุษย์ ซึ่งทำให้ได้หลายวิธี เช่น การปักชำ การทาบกิ่ง การตอน การโน้มกิ่ง การต่อกิ่ง การติดตา เป็นต้น
วิธีการสืบพันธุ์ทำได้ดังนี้
การปักชำ การปักชำเป็นการขยายพันธุ์พืชโดยการตัดเอากิ่งที่ค่อนข้างอ่อน ที่มีตาอยู่ด้วยมาปักชำ ลงในทรายหรือดิน ที่มีความชื้นพอสมควรหรือในน้ำ รอจนเกิดรากแตกออกมาจากกิ่ง ในส่วนที่ปักลงไปในดิน แล้วจึงนำกิ่งนั้น ไปปลูก การ ขยายพันธุ์โดยใช้วิธีการปักชำจะให้ดอกผลเร็วกว่าการเพาะด้วยเมล็ด แต่ใช้ได้กับพืชบางชนิด พืชที่นิยมขยายพันธุ์ โดยการปักชำ ได้แก่ พู่ระหง ชบา พลูด่าง ไผ่ และอ้อย
การโน้มกิ่ง หรือ ทับกิ่งเป็นการขยายพันธุ์พืชที่นิยมทำกับไม้ล้มลุกหรือไม้พุ่มที่กิ่งไม่ แข็งเกินไป เช่น มะลิ พลู องุ่น โดยเลือกกิ่งที่ต้องการแล้วใช้มีดบากหรือควั่นเปลือกไม้ที่ใต้ตาออก โน้มกิ่งจากต้นเดิมลงกับดิน ใช้ดินกลบทับรอยบากโดยให้ยอดโพล่พ้นดิน รดน้ำให้ชุ่มอยู่เสมอจนเกิดราก แล้วจึงตัดส่วนที่มีรากไปปลูกการขยายพันธุ์โดยใช้วิธีการโน้มกิ่งก็จะให้ดอก ผลเร็วเหมือนกับวิธีการปักชำเช่นเดียวกัน
การตอนกิ่ง เป็นการขยายพันธุ์ที่ทำโดยการเลือกกิ่งที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป ควั่นเปลือกรอบ ๆ กิ่งบริเวณใต้ข้อออกประมาณ 1/2 - 1 นิ้ว โดยลอกเปลือกระหว่างรอยควั่นออก ขุดเนื้อเยื่อที่ติดกับผิวเนื้อไม้ออก เพื่อเอาเนื้อเยื่อเจริญและท่อลำเลียงออกไป จากนั้นเอาดินร่วนที่ค่อนข้างเหนียวพอก รอบรอยควั่นจนมิด หุ้มด้วยกาบมะพร้าวชุ่มน้ำ ใช้เชือกมัดหัวท้ายให้แน่นพันทับอีกครั้งด้วยแผ่นพลาสติกรดน้ำทิ้งไว้ 2 - 3 สัปดาห์ บริเวณเหนือรอยควั่นจะมีการสะสมอาหารที่สร้างไว้และจะออกเป็นรากขึ้นมาใหม่ เมื่อรากยาวพอสมควร ให้ตัดไปปลูกได้
การต่อกิ่ง เป็นการขยายพันธุ์ที่มีผลทำให้ได้ต้นพันธุ์ดีเพิ่มขึ้น โดยการตัดยอดของพืชพันธ์พื้นเมือง ซึ่งเป็นต้นที่หากินเก่งแต่ผลผลิตไม่มี เพื่อใช้เป็นต้นตอ โดยบากเป็นรูปปากฉลาก จากนั้นนำยอดพันธุ์ดี มาต่อเข้ากับรอยบากของต้นตอพันธุ์พื้นเมืองให้สนิท จากนั้นใช้พลาสติกตรงรอยต่อให้แน่น รอจนเนื้อเยื่อ ของพืชทั้งสองประสานกัน ก็จะได้พืชพันธุ์ใหม่ตามต้องการ
การติดตา เป็นการขยายพันธุ์ให้ได้พืชพันธุ์ที่ดี วิธีนี้จะใช้ต้นไม้ 2 ต้น ต้นหนึ่งเป็นต้นตอของพันธุ์พื้นเมือง อีกต้นหนึ่งเป็นต้นตอของพันธุ์พื้นเมือง อีกต้นหนึ่งเป็นต้นพันธุ์ดี จากนั้นเฉือนตาของต้นพันธุ์ดีมาติด บนต้นตอ พันธุ์เมืองโดยใช้มีดคม ๆ กรีดต้นตอให้เป็นรูปตัวที(T) ใช้ปลายมีดเปิดเปลือกไม้เฉือนตา จาก กิ่งพันธุ์ดีนำมาเสียบเข้าไปในกรีด พันด้วยพลาสติกให้แน่นโดยเปิดส่วนของตาไว้ เมื่อตาติดกับ ต้นพันธุ์พื้นเมือง แล้วจะแล้วจะแตกกิ่งก้านออกมา จึงตัดยอดของต้นตอทิ้ง พืชที่นิยมติดตามักเป็นไม้เนื้ออ่อนจำพวกใบเลี้ยงคู่ เช่น กุหลาบ ชบา โกสน เล็บครุฑ
การทาบกิ่ง เป็นการขยายพันธุ์โดยนำต้นตอมาปลูกในถุงพลาสติก เมื่อโตได้ขนาดนำไปทาบ กับกิ่งพันธุ์ดี ที่มีขนาดไล่เลี่ยกันโดยเฉือนเอาเปลือกด้านที่หันเข้าหากันออกทั้ง 2 กิ่ง แล้วนำมาทาบติดกัน ใช้ผ้าพลาสติก พันให้แน่นทิ้งๆไว้ประมาณ 2 - 3 สัปดาห์จนเนื้อเยื่อของกิ่งทั้ง 2 ประสานกันเป็นเนื้อเดียวกัน จากนั้นตัดส่วนล่าง ของต้นพันธุ์ดีออกแล้วนำต้นพันธุ์พื้นเมืองที่มียอดเป็นต้นพันธุ์ดีไปปลูก มักนิยมทำกับไม้ผลจำพวกใบเลี้ยงคู่
ข้อดีของการขยายพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ
1. ให้ผลตรงตามพันธุ์ที่ต้องการ
2. ให้ผลเร็วกว่าการปลูกด้วยเมล็ด
3. ใช้ขยายพันธุ์ที่ปลูกด้วยเมล็ดแล้วไม่ขึ้น
ข้อเสียของการขยายพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ
1. ต้นไม่แข็งแรงเพราะไม่มีรากแก้ว
(ยกเว้นการต่อกิ่ง ติดตา และทาบกิ่ง)
2. วิธีการเก็บรักษาและย้ายพันธุ์ทำยากกว่า
3.สิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายในการปลูกมากกว่า
เเหล่งที่มา :
http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/chachengsao/narongsak_c/menu_p.htm
บทความที่ใหม่กว่า
หน้าแรก
สมัครสมาชิก:
บทความ (Atom)